Geschiedenis van ACNES

Wanneer er onderzocht wordt of u ACNES heeft wordt er onder andere gekeken of er bij u een positief of negatief Carnett-teken is. In de geneeskunde is Carnett’s teken een bevinding op lichamelijk onderzoek waarbij (acute) buikpijn onveranderd blijft of stijgt wanneer de spieren van de buikwand zijn gespannen.  Een positieve test verhoogt de kans dat de ACNES en niet een orgaan de bron van de pijn is. Er wordt gezegd dat een negatief Carnett-teken optreedt wanneer de buikpijn afneemt wanneer de patiënt wordt gevraagd het hoofd op te tillen.

Deze test werd voor het eerst beschreven door John. B. Carnett in 1926.

De eerste duidelijke beschrijving van de buikpijn van de buikwand die tot op heden veelvuldig gebruikt wordt bij de diagnose ACNES. Maar de eerste duidelijke beschrijving van de buikpijn van de buikwand die voortvloeit uit andere structuren dan de onderliggende organen was Cyriax in 1919. Cyriax beschouwde dat pijn kon worden beperkt door letsels die voortkomen uit de wervels, ribben of andere bijbehorende structuur of dat ze het gevolg waren van directe irritatie van de zenuwen tussen de ribben. 

Ondanks deze informatie is er weinig aandacht besteed aan dit probleem tot Carnett zijn eenvoudige klinische test heeft ontwikkeld. Carnett dacht dat lagere buikpijn meestal door de onderste zes zenuwen van de borstkas werd veroorzaakt en wilde deze herkomst onderscheiden van die van de organen.

Bron:

https://en.wikipedia.org/wiki/Carnett%27s_sign

ACNES is de Engelse afkorting voor Anterior Cutaneous Nerve Entrapment Syndrome. Dit is de benaming voor een buikpijn of eigenlijk buikwandpijnsyndroom dat ontstaat door beknelling (entrapment) van de huidtakjes (cutane) van de voorste (anterieure) zenuwuiteinden van de tussenribben. Deze zenuwuiteinden gaan door de buikspieren heen naar de huid en zorgen voor het gevoel in de buikwand.

Het afknellen van deze zenuwtakjes kan een zeer variabel pijnsyndroom geven.

Dit kan variëren van een pijn die af en toe aanwezig is in milde vorm tot een extreme onhoudbare pijn die continu aanwezig kan zijn. Bekendheid met dit specifieke buikpijnsyndroom is nog steeds erg matig. Dit komt omdat de meeste artsen bij buikpijn vooral denken aan betrokkenheid van verschillende inwendige organen, zoals de maag, blindedarm, galblaas, eierstokken, darmen etc. Daardoor worden veel onderzoeken ingezet om afwijkingen aan dergelijke organen aan te tonen of uit te sluiten.

Als echter aan de diagnose ACNES wordt gedacht, dan blijkt dat het verhaal van de patiënt zelf en lichamelijk onderzoek door de arts vaak voldoende zijn om de diagnose ACNES vast te stellen.

Langs de twaalf paar ribben lopen zenuwen die vanuit het ruggenmerg tussen de wervels door, naar de voorkant van de borstkas en buik lopen.

Deze zenuwen bevinden zich aan de onderrand van de ribben en heten daarom intercostaalzenuwen (inter = tussen, costa = rib).

Deze takken vanaf de zevende tot en met de twaalfde rib verzorgen feitelijk het gevoel in de buikspieren en uiteindelijk de huid van de buikwand. Het laatste deel van de zenuw moet door de rechte buikspier gaan om bij de huid uit te komen.

De zenuw loopt als het ware door een tunneltje in de spier. Omdat de spier een strak kapsel heeft, moet de zenuw met zijn takjes dit kapsel op verschillende plaatsen doorboren.

Dit kunnen de plekjes zijn waar een beknelling kan ontstaan. De afknelling van de zenuw geeft dan een gemene, scherpe en branderige pijn.

• ACNES-pijn bevindt zich altijd op dezelfde plaats en is door veel mensen zelfs met één vinger aan te wijzen. (cruciaal voor de diagnose ACNES!)
• Buikklachten verergeren bij activiteiten, zoals bukken, overeind komen, huishoudelijk werk, stofzuigen, sporten, wandelen, gebogen zitten etc. en bij rust weer afnemen.
• De pijn is vrijwel nooit ‘s nachts aanwezig is, behalve als men op de zij ligt (de aangedane kant)
• Soms lijkt het of de buikorganen zijn betrokken en wordt men er misselijk van.
• Het komt voor dat mensen om die reden niet graag eten en dus afvallen.
• Sommigen krijgen een opgeblazen gevoel en vinden hun buik dikker of meer gezwollen.
• ACNES in de onderbuik verergert bij een volle blaas, na het leegplassen voelt het beter.
• Bij pijn in de rechter onderbuik wordt vaak gedacht aan problemen van de blinde darm of darmen als geheel.
• Vanwege de pijn passen mensen vaak hun houding aan. Dit kan resulteren in een scheve rug of voorovergebogen houding.
• De pijn komt vaker voor onder navelniveau, dan boven navelniveau.
• De pijn kan worden waargenomen bij alle leeftijden.
• Omdat het gaat om afknellen van gevoelszenuwtakjes, er is nooit sprake van uitval van buikspieren.
• Afknelling kan leiden tot een overgevoeligheid van het stukje buikhuid dat bij deze zenuw hoort, of juist minder gevoelig dat het voelt “alsof het niet van jezelf is”.
• Licht knijpen in de huid kan als opvallend gevoelig ervaren worden. 
• Sommigen zeggen dat de kleding irritant zit of het vervelend is dat er iets langs schuurt. 
• ACNES kan plots ontstaan, van het ene op het andere moment en kan dus lijken op “acute buikpijn”. 

Wat de precieze oorzaak is voor het ontstaan van het ACNES pijnsyndroom is nog onduidelijk. Wel is het zo dat er bij sommige patiënten omstandigheden zijn, welke een zekere relatie vertonen met het ontstaan van de pijn. Sommige mensen melden dat de pijn direct aansluitend aan een operatie is ontstaan, welke overigens niet anatomisch verband hoeft te houden met het verloop van de zenuw. Te denken valt bijvoorbeeld aan kijkoperaties, blindedarmoperaties, baarmoederoperaties, keizersneden of galblaasoperaties.

Sommige vrouwen geven aan dat de ACNES pijn ontstond tijdens de zwangerschap of direct na de bevalling. Bij sommige patiënten is er een relatie met sportieve activiteiten, bijvoorbeeld buikspieroefeningen bij een fitness programma.

Vaak echter is er geen duidelijke oorzaak of relatie met een gebeurtenis aantoonbaar en begrijpen we nog niet goed wat de precieze achtergrond is van het ontstaan van ACNES.

Sommige patiënten zijn al geholpen met het feit dat de juiste diagnose wordt gesteld. De geruststelling dat het een onschuldige pijn betreft die ontstaat door een eenvoudige afknelling van de zenuw en die samenhangt met bepaalde activiteiten en houding. Patiënten begrijpen waarom ze deze pijn hebben en begrijpen ook dat andere diagnosen, zoals spastische darmen, bij hen niet van toepassing zijn.

Mocht een behandeling echter wel wenselijk zijn voor uw ACNES dan zijn er diverse mogelijkheden. 

Diagnostische injecties

Als bij de diagnose ACNES de pijn de dagelijkse kwaliteit van leven behoorlijk verstoort, zal in eerste instantie een injectie met een lokale verdoving worden gegeven. Het gebied waar de zenuw door het kapsel van de buikspier heen komt, wordt verdoofd. Veel mensen voelen direct dat het werkt, echter soms werkt de lokale injectie niet of niet direct. Meestal raakt de verdoving na een aantal weken uitgewerkt. Bij patiënten bij wie de pijn terugkeert, worden (in overleg) de injecties herhaald, maar nu met een verdovende stof gecombineerd met een lokaal werkende ‘ontstekingsremmer’ (corticosteroïden).

Op deze wijze is het mogelijk om toch een deel van de patiënten (30-50%) pijnvrij te krijgen.

Pulsed Radio Frequentie behandeling

Bij een PRF stroombehandeling wordt de pijngeleiding van de zenuw beïnvloed door middel van korte stroomstootjes zo een 40% van de ACNES patienten heeft hier baat bij. 

Qutenza behandeling

Qutenza is een huidpleister die een hoge dosis capsaine bevat en wordt gebruikt om pijn te verlichten, bij zenuwpijn zoals bij ACNES. Capsaicine komt voor in planten uit de nachtschadefamilie, zoals paprika en Spaanse peper.

Capsaicine activeert bepaalde pijnprikkelontvangers in de huid en hierdoor zal u minder ACNES pijn gaan ervaren.

Transcutane Elektrische Neuro Stimulatie 

Bij TENS houdt het in dat er elektrische stroompjes door de huid heen worden gegeven die de zenuwen kunnen beinvloeden om de pijn te verminderen. TENS neemt echter niet de oorzaak van de pijn weg maar kan deze dus wel verminderen.

Pijnstillende medicatie en pijnstillende verdovende zalven

Amitryptilline, Lyrica, Gabapentine en vergelijkbare stoffen die ook als antidepressivum werken, anti epileptica kunnen als medicatie ingezet worden bij ACNES. Ook kan emla creme een verdovende werking hebben.

Opvallend is dat gewone en morfineachtige pijnstillers niet of nauwelijks werken. Het gaat dan om bijvoorbeeld paracetamol, diclofenac, naproxen, tramadol, oxycontin en dergelijke. Daarmee wordt ook duidelijk dat er hier sprake is van zenuwpijn.

Het is bekend dat juist deze zenuwpijn niet reageert op bovengenoemde pijnstillers.

Fysiotherapie

De fysiotherapeut kan bindweefseltherapie toepassen of verdere behandeling omdat bij ACNES u kunt compenseren doordat u uw ACNES zijde probeert te ontlasten en hierdoor bijvoorbeeld een verkeerde houding aanneemt.

Operatie

Als herhaalde injecties en andere behandel mogelijkheden niet tot het gewenste resultaat leiden, kan worden overwogen de aangedane zenuw met een kleine operatie te verwijderen.

De operatie vindt meestal plaats onder algehele narcose. Voor de operatie wordt het pijnpunt zorgvuldig met een stift aangegeven. Op deze plaats wordt een kleine dwarse snede in de huid gemaakt. De betreffende zenuw wordt in eerste instantie los gemaakt van de spierbekleding. Op de plaats waar de zenuw door de rechte buikspier loopt, wordt de zenuw doorgesneden. Het is een relatief kleine ingreep die in principe in dagbehandeling kan plaatsvinden.

Houd voor na de operatie echter wel rekening met de herstel tijd van één a twee weken. Vervolgens kunnen ACNES patiënten na enkele weken goed aangeven of de operatie wel of niet geholpen heeft.

Onder de operatie voor ACNES verstaan we twee vormen de voorste en achterste neurectomie. 

Voorste neurectomie

• Bij een voorste neurectomie worden de zenuwtakjes die oppervlakkig aanwezig zijn, net onder de huid vlak voor het kapsel van de buikspier doorgesneden.

Achterste neurectomie

• Bij een achterste neurectomie gaat de chirurg door de voorste kapsel heen wat bij een voorste neurectomie niet gebeurt. Vervolgens wordt de buikspier opzij gehouden en worden de zenuwtakjes achter de spier door gesneden.

Als de diagnose ACNES is gesteld, is een 10 tot 20 % van de patienten al gerustgesteld dat het niet om een andere ziekte gaat, en kan beter met de pijn omgaan. 

Ongeveer 15-30% van de patiënten zijn blijvend pijnvrij na een eenmalige injectie. Als de pijn terugkomt kan in overleg deze injectie een of meerdere keren worden herhaald. Hiermee wordt uiteindelijk een deel van de patiënten blijvend pijnvrij.

Als na de injecties wordt besloten tot een operatie en verwijdering van de zenuw hebben 60-70% van de patiënten een vermindering van de pijn.
Helaas blijft een klein deel van de patiënten ook na deze behandelingen pijn houden.

Deze patiënten kunnen baat hebben bij andere behandelingen van de zenuw bijvoorbeeld m.b.v. gepulseerde radiofrequente golven (PRF).